Wielokąty foremne
Wielokątem foremnym nazywamy taki wielokąt, w którym wszystkie boki mają równe długości i wszystkie kąty mają równe miary.
Wszystkie wielokąty foremne są figurami wypukłymi. Wielokątem foremnym o najmniejszej liczbie boków jest trójkąt równoboczny. Czworokąt foremny to kwadrat.
Miarę kąta wewnętrznego wielokąta foremnego o n bokach można obliczyć ze wzoru:
Suma miar kątów wewnętrznych n-kąta jest równa (n - 2) · 180°.
Pole wielokąta foremnego
a - bok n-kąta foremnego,
r - promień okręgu wpisanego w n-kąt foremny,
R - promień okręgu opisanego na n-kącie foremnym,
φ - kąt środkowy oparty na łuku wyznaczonego przez bok wielokąta.
Na każdym wielokącie foremnym można opisać okrąg i w każdy wielokąt foremny można wpisać okrąg,
a środki tych okręgów pokrywają się.
Promień okręgu opisanego na wielokącie foremnym obliczamy:
Promień okręgu wpisanego w wielokąt foremny obliczamy:
Każda symetralna boku wielokąta foremnego jest osią symetrii tego wielokąta.
Każda dwusieczna kąta wewnętrznego wielokąta foremnego zawiera się w osi symetrii tego wielokąta.
Tabela własności niektórych wielokątów foremnych
α - miara kąta wewnętrznego
P - pole wielokąta
wielokąt | rysunek | α | P |
trójkąt równoboczny | 60° | ||
kwadrat | 90° | a2 | |
pięciokąt | 108° | ||
sześciokąt | 120° |
Wielokątami foremnymi zajmował się między innymi niemiecki matematyk C. F. Gauss, który w 1801 odkrył, że
n-kąt foremny daje się skonstruować za pomocą cyrkla i linijki wtedy i tylko wtedy,
gdy n jest liczbą postaci 2kp, gdzie p jest liczbą pierwszą Fermata.